Opinie: Waterslimme bebouwing

Door : Michiel de Groote
Datum : 01.08.2021 13:27:25

OPINIE: WATERSLIMME BEBOUWING
En weer 14.000 wetenschappers erbij die het uitschreeuwen wat betreft klimaatverandering! Op nu.nl viel te lezen dat de wetenschappers in tijdschrift BioScience waarschuwen dat er veel te weinig wordt gedaan om de klimaatproblemen aan te pakken. Onze kinderen en de generaties daarna krijgen te maken met natuurramp na natuurramp. Of is het eigenlijk al zover? Denk aan de extreme regenval in Duitsland, België en Limburg en de korte, heftige neerslag die tegenwoordig steeds vaker problemen veroorzaakt in doodgewone woonwijken. De wetenschappers komen met een heftige aanpak: stoppen met fossiele brandstoffen, overgaan op consumptie van plantaardig voedsel, geen groei meer van het aantal mensen op aarde en een stop op economische groei.

Nieuwbouw in Nederland
Laat ik het issue en de aanbevelingen (wat u daar verder ook van vindt) proberen wat meer behapbaar te maken. Ik zie vooral een stevige waarschuwing om ons allen nog bewuster te maken van het probleem. Wat doen we daar in Nederland mee? Ik focus op nieuwbouw. In juni was de commissie Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer met dat onderwerp aan de slag. Gemeenten (via de VNG), provincies (via IPO) en waterschappen (via de Unie van Waterschappen) leverden input. Deze overheden becijferen de schade door wateroverlast in bebouwd gebied in Nederland op zo’n 124 miljard euro in 2050. Best veel dus. Wie gaat dat betalen? Verzekeraars dekken dit soort schade doorgaans niet en de overheid gaat echt niet elke keer extreme neerslag tot een officiële ramp verklaren. U betaalt het dus zelf. Ja, dat is even schrikken, maar schade kan lang niet altijd worden afgewenteld op een ander.

Wat hebben we nodig?
Het is tijd voor slimme nieuwbouw. En aanpassing van bestaande woonwijken. We kunnen niet heen om klimaatverandering en we kunnen niet heen om meer (extreme) wateroverlast. Klein voorbeeld: ikzelf woon in een stedelijke omgeving, oudere huizen. Ik zie verharding van de percelen en nauwelijks groene daken. Ik zie ook dat ik met mijn schuine, hoge dak het water bij heel harde regenval niet kan afvoeren. Het klotst gewoon over de goot heen. Ondertussen komt het regenwater dat wel via de regenpijp wordt afgevoerd terecht in de gemeentelijke riolering. Zonde, dat water kun je beter afvangen in ondergrondse reservoirs en hergebruiken. Bijvoorbeeld om de tuin te sproeien in de (normaalgesproken dan) kurkdroge zomers. Wageningen University heeft een Deens-Nederlandse studie gedaan die openbaar is: Towards Water Smart Cities. Daarin staan concrete voorbeelden van manieren om slim te bouwen en bestaande wijken aan te passen. Echt even lezen, heel interessant!

Waterslim bouwen kost ruimte en geld
Vaak kost het waterslim bouwen extra ruimte. Dat doet pijn bij de projectontwikkelaar, want die wil zoveel mogelijk woningen realiseren. De lokale wethouder wil dat vaak ook. Jammer dan. Die tijden zijn voorbij. Desnoods moeten we gewoon meer de hoogte in. Dat iedereen in Nederland een eigen woning met een tuintje wil hebben, kan op sommige plaatsen gewoonweg niet. Daar zullen we aan moeten wennen. Zo’n grote nieuwbouwwijk met 8.000 huizen in de gemeente Zuidplas, het laagste punt van Nederland waar ook nog de bodem daalt, is echt te traditioneel gedacht. Een gemiste kans. Misschien moet de Tweede Kamer meer druk zetten: vanaf nu alleen nieuwbouw op een echt waterslimme manier.
Kortom, wakker worden iedereen! Het is al lang twee voor twaalf geweest!

Michiel de Groote

[Photo by Danist on Unsplash]