Speelt het belang van de buurman mee bij een watervergunning voor demping?

Door : Michiel de Groote
Datum : 08.02.2019 20:42:25

Speelt het belang van de buurman mee bij een watervergunning?

Op 6 februari jl. deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRS) uitspraak in een zaak over een watervergunning voor het dempen van een watergang in Wijdenes (ECLI:NL:RVS:2019:367). Een buurman van de vergunninghouder procedeerde tegen de vergunningverlening. Hij stelde wateroverlast te (gaan) ervaren door de demping. Met zijn belang was ten onrechte geen rekening gehouden, zo luidde zijn klacht. De rechtsvraag in deze zaak is dus of een waterschap dit soort belangen nu wel of juist niet moet betrekken bij het beslissen op de aanvraag voor een watervergunning. Volgens de rechtbank Noord-Holland mag aan het belang van de buurman geen rol worden toegekend. De ABRS denkt daar anders over en dat maakt deze uitspraak vermeldenswaardig.

Het systeem van de Waterwet werkt zo dat een watervergunning moet worden verleend, tenzij verlening niet verenigbaar is met de doelstellingen die in artikel 2.1 Waterwet zijn genoemd. Dit staat in artikel 6.21 Waterwet. De in artikel 2.1 Waterwet opgesomde belangen luiden als volgt: a) voorkoming van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste, b) bescherming en verbetering van de kwaliteit van watersystemen en c) vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen.

Een watervergunning kan als gezegd enkel worden geweigerd, als een van deze belangen daartoe aanleiding geeft. Wanneer iemand een watergang wil dempen, dan moet hij ter compensatie nieuw water realiseren. In de vergunningenpraktijk, en ook in de handhavingspraktijk trouwens, is dit vaak een belangrijk issue. Dat er compensatiewater moet worden gegraven heeft te maken met het waarborgen van de bergingscapaciteit. Die mag niet verminderen door het dempen van watergangen. Nagenoeg elk waterschap heeft deze regel gevat in een beleidsregel, die nadere invulling geeft aan de waterbelangen als genoemd in artikel 2.1. In de onderhavige kwestie werd een doodlopende watergang gedempt, terwijl er vlakbij nieuw wateroppervlak werd gecreëerd door verbreding van een bestaande watergang. Dat leidt als snel tot de gedachte dat er geen reden was tot weigering van de vergunning. Behalve wellicht het belang van de buurman. Door de te dempen watergang zou hij naar eigen zeggen wateroverlast krijgen. Zijn perceel ligt namelijk lager dan dat van degene die de sloot wilde dempen. Grond- en hemelwater dat normaliter in de sloot zou belanden, kan na demping nergens anders heen dan naar het laagst gelegen perceel. Met andere woorden: gevaar voor wateroverlast. Kan dit belang een weigeringsgrond opleveren? In r.o. 3.2 van de uitspraak is het antwoord te lezen:

“Anders dan de rechtbank heeft geoordeeld, is dit een belang dat valt onder het bereik van artikel 2.1 van de Waterwet, dat moet worden betrokken bij de beoordeling van een aanvraag om een watervergunning. Dat, zoals het college heeft opgemerkt, het hoogheemraadschap niet verantwoordelijk is voor een goede afwatering van percelen die in particuliere eigendom zijn, maakt dat niet anders. Ook wateroverlast ten gevolge van een verminderde afwatering van die percelen vormt een belang als bedoeld in artikel 2.1.”

Het waterschap moet dus wel degelijk het belang van de buurman een plaats geven in de besluitvorming. Dat is de les uit deze uitspraak. Let wel, de ABRS vond dat het belang van de buurman voldoende was beschermd door een vergunningvoorschrift. Dat voorschrift luidt dat de demping dusdanig moet worden uitgevoerd, dat de afwatering van aangrenzende gronden niet wordt belemmerd. Uiteindelijk bleef de buurman dus met lege handen. Mocht er in de toekomst toch een waterprobleem ontstaan dat te koppelen is aan de demping, dan zou hij nog om handhaving kunnen vragen. Het waterschap is immers bevoegd om op te treden tegen het niet goed naleven van vergunningvoorschriften. Hieronder de nog link naar de besproken uitspraak. https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/zoeken-in-uitspraken/tekst-uitspraak.html?id=98235&summary_only=&q=

Michiel de Groote

(Photo by V.N. Mathisen on Unsplash)